Posted in 
W budowie wewnętrznej szkła kwarcowego występują te same elementy strukturowe, co i w krzemionce krystalicznej, mianowicie czworościany obsadzone w środku przez atom Si, na narożach przez atomy tlenu każdy atom tlenu należy przy tym do dwu sąsiednich czworościanów. W odróżnieniu od odmian krystalicznych jednak czworościany te w szkle kwarcowym rozmieszczone są zupełnie nieregularnie.
W przyrodzie spotyka się również kilka odmian krzemionki bezpostaciowej lub skrytokrystalicznej. Zawierają one zwykle pewne ilości wody (3—12°/o). Chalcedon wykazuje przez mikroskop, zwłaszcza w świetle spolaryzowanym, budowę włóknistą. Odmianami jego, zabarwionymi wskutek obecności domieszek na różne kolory, są: onyks, jaspis, krwawnik, agat, używane jako kamienie ozdobne z ostatniego, odznaczającego się wielką twardością, wyrabia się moździerze, pryzmaty do wag analitycznych itp. Do skrytokrystalicznych odmian krzemionki należy też krzemień, który przez długie tysiąclecia stanowił dla pierwotnego człowieka główny materiał do wyrobu broni oraz narzędzi użytkowych, jak siekiery, noże itp. (epoka kamienna), Do początku ubiegłego stulecia posługiwano się krzemieniem również do krzesania ognia.
Opal stanowi bezpostaciową odmianę krzemionki, zawierającą zawsze pewne ilości wody. Piękniejsze jego okazy cenione są wysoko jako kamienie szlachetne. Właściwą im, piękną grę kolorów (opalescencję) zawdzięczają one interferencji promieni świetlnych w cieniutkich rysach i pęknięciach, wypełnionych bądź powietrzem, bądź też inną substancją. Inną odmianą krzemionki bezpostaciowej uwodnionej jest tzw. ziemia okrzemkowa. Powstała ona przez osadzenie się na dnie oceanów szkieletów krzemionkowych okrzemek (promienie), zamieszkujących wody oceaniczne. Przedstawia się jako masa biała lub szarawa o konsystencji ziemistej. Z powodu porowatości, wynikającej ze sposobu powstawania, ziemia okrzemkowa ma dużą zdolność chłonną zarówno względem gazów, jak szczególnie względem cieczy. Stosuje się ją więc do odbarwiania niektórych cieczy, np. poszczególnych frakcji ropy naftowej. Ziemia okrzemkowa może wchłaniać trzykrotną w stosunku do swej masy ilość nitrogliceryny (§ 184). Powstaje w ten sposób materiał wybuchowy, zwany dynamitem, znacznie mniej wrażliwy na wstrząsy od samej nitrogliceryny, a wskutek tego lepiej nadający się do transportu. Bardzo dobrze służy też ziemia okrzemkowa, będąca złym przewodnikiem ciepła, jako materiał izolacyjny do rur parowych.
