Chlorek potasowy, KC1, ciężar cząst. 74,557, spotyka się w złożach soli potasowych (Stassfurt, Kałusz, Stebnik i in.) bądź samodzielnie jako minerał sylwin, bądź też w połączeniu z solami magnezowymi, jako karnalit, kainit i in. Często też sylwin zanieczyszczony jest chlorkiem sodowym. Gdy ten ostatni występuje w przeważającej ilości, mieszanina nosi nazwę sylwinitu. Ponieważ ilości sylwinu w pokładach soli potasowych nie są zbyt wielkie, wychodzi się zazwy- f czaj dla otrzymania czystego chlorku potasowego z występującego masowo karnalitu, który podczas rozpuszczania w wodzie ulega rozpadowi na sole składowe. Po częściowym odparowaniu roztworu chlorek potasowy jako trudniej rozpuszczalny wydziela się w postaci krystalicznej, pozostały zaś roztwór chlorku magnezowego po rozcieńczeniu wodą może być użyty do rozpuszczania nowych ilości karnalitu. Po kilku takich krystalizacjach, gdy roztwór zawiera już znaczne ilości soli magnezowej, nie krystalizuje z niego czysty KC1, lecz sól podwójna „sztuczny karnalit”. Przez ponowny jego rozkład można zeń otrzymać jeszcze pewną ilość chlorku potasowego.
Chlorek potasowy tworzy kryształy bezbarwne, najczęściej w postaci sześcianów, czasem w kombinacji z ośmiościanami, jak u NaCl. Sole te nie są jednak izomorficzne i kryształów mieszanych nie tworzą. Gęstość KC1 wynosi 1,984 g/cm3. Topi się w 775°C i w tej temperaturze wykazuje już dość znaczną prężność pary. Gęstość pary w 2000°C, według pomiarów Nernsta, odpowiada wzorowi KC1.
Chlorek potasowy rozpuszcza się dobrze w wodzie. Rozpuszczalność wzrasta dość znacznie ze wzrostem temperatury (tabl. 84, § 315). W zimnej wodzie KC1 rozpuszcza się więc gorzej niż NaCl, w gorącej zaś — znacznie lepiej.
Przeważną ilość chlorku potasowego, jak i soli potasowych w ogóle (około 95% wydobycia), zużywa się jako nawóz mineralny. Poza tym jest on materiałem wyjściowym do otrzymywania innych preparatów potasowych, przede wszystkim wodorotlenku.
Bromek potasowy, KBr, ciężar cząst. 119,016 i jodek potasowy, KJ, ciężar cząst. 166,01, w odróżnieniu od odpowiednich soli sodowych wydzielają się z roztworu zawsze w postaci bezwodnei. a pod względem własności są całkowicie podobne do chlorku. W wodzie rozpuszczają się znacznie łatwiej od niego, zwłaszcza jodek (144,5 g soli w 100 g wody w 20°C), nie tak łatwo jednak, jak odpowiednie sole sodowe. Z tego też względu mogą być łatwiej otrzymane w stanie czystym i są często stosowane jako odczynniki w laboratorium. Zastosowanie jodku potasowego polega m. in. na tym, że roztwory jego mogą rozpuścić znaczne ilości jodu, przy czym tworzy się trójjodek, KJ:1, dający wszelkie reakcje wolnego jodu (§ 134). Jodek potasowy znajduje też zastosowanie w lecznictwie. Bromku potasowego natomiast używa się do wyrobu światłoczułej masy do błon i klisz fotograficznych.
Leave a reply