Podstawą procesu fotograficznego jest — jak już wspomniano — fotochemiczny rozpad bromku lub chlorku srebrowego. Masa światłoczuła klisz i filmów fotograficznych jest drobnoziarnistą zawiesiną bromku srebrowego w żelatynie. Na skutek naświetlania podczas fotografowania rozpad jego zostaje zaledwie zapoczątkowany i klisza naświetlona pozornie niczym się nie różni od nienaświetlonej. Powstawanie widocznego obrazu na kliszy osiąga się przez tzw. wywoływanie, podczas którego poddaje się ją działaniu różnych substancji redukujących („wywoływaczy”), jak hydrochinon HO – CQH4 OH, metol NH(CHj)
CfiH4 OH i in. Pod wpływem tych substancji następuje wydzielenie metalicznego srebra przede wszystkim w miejscach najsilniej uprzednio naświetlonych. Miejsca nienaświetlone ulegają działaniu wywoływacza dopiero po dłuższym czasie. Wywoływanie przerywa się więc w odpowiedniej chwili, po czym usuwa się z kliszy nierozłożony bromek srebrowy przez rozpuszczenie go w roztworze tiosiarczanu sodowego („utrwalenie”, por. § 333, równanie III). Otrzymuje się w ten sposób na kliszy obraz o odwróconym stosunku świateł i cieni, tzw. „negatyw”. Obraz właściwy, „pozytyw” uzyskuje się przez kopiowanie na papierach światłoczułych, które poddaje się po naświetleniu podobnym procesom wywoływania i utrwalania. Dla nadania im odcienia brunatnego poddaje się je niekiedy tonowaniu, które polega na zanurzeniu na pewien czas w rozcieńczonym roztworze chlorozłocianu sodowego. Złoto zostaje wyrugowane z roztworu przez metaliczne srebro z emulsji, zabarwiając odbitkę na kolor ciemnobrunatny.
Wywoływanie i utrwalanie klisz i papierów fotograficznych powinno odbywać się w ciemności lub co najwyżej w słabym świetle czerwonym, halogenki srebra ulegają bowiem rozkładowi głównie pod wpływem promienipwań krótkofalowych, a więc niebieskich, fiolko– wych i pozafiołkowych. Na promienie żółte, a zwłaszcza czerwone (nie mówiąc już o podczerwonych) są one mało wrażliwe. Dlatego używając zwykłych klisz otrzymuje się niewłaściwy stosunek natężenia różnych barw: barwy czerwona i żółta wypadają na pozytywie zbyt ciemno, niebieska — zbyt jasno. Dla uniknięcia tego można stosować podczas fotografowania „filtry świetlne”, tj. płytki szklane, najczęściej żółte, silnie zmniejszające natężenie promieni krótkofalowych. Obecnie wytwarza się też klisze, które wskutek dodatku do emulsji barwników, pochłaniających promienie długofalowe, są specjalnie uczulone na ten rodzaj promieniowania (klisze ortochromatyczne). Zdołano też wytworzyć klisze, ulegające działaniu promieni cieplnych, które bardzo nieznacznie są pochłaniane przez wilgoć atmosferyczną. Ma to szczególne znaczenie dla fotografowania na duże odległości oraz podczas mgły,
Leave a reply