Wapienie są to skrytokrystaliczne masy węglanu wapniowego, zawierające zwykle spore ilości domieszek innych substancji. Pokłady wapienia zmieszanego z gliną oznacza się nazwą marglu. Poza bezpośrednim zastosowaniem wapieni jako materiału bu- Rys, 143. struktura dowlanego używa się ich głównie do wypalania wapna kalcytu
Ciekawe są optyczne własności kalcytu. Odznacza się on mianowicie silną dwójłomnością (§ 240). Wartość współczynnika załamania dla żółtego światła sodowego w kierunku prostopadłym do osi optycznej wynosi dla promienia zwyczajnego i nadzwyczajnego odpowiednio no — 1,6583 i ne — 1,4864. Ta silna dwójłomność kalcytu została wykorzystana przez zastosowanie szpatu islandzkiego do wyrobu pryzmatów N i c o 1 a, stanowiących zasadniczą część polarymetrów, tj. przyrządów służących do otrzymywania i badania światła spolaryzowanego. Struktura komórki podstawowej kryształów kalcytu przedstawiona jest na rysunku 143.
W wodzie węglan wapniowy jest prawie nierozpuszczalny (13 mg w litrze wody w 18°C) i strąca się jako biały, bardzo drobno krystaliczny. Chodzi tu oczywiście o kredę naturalną, występującą np. w potężnych pokładach w płd.-wsch. Anglii w okolicy Dower. Kredę bowiem używaną do pisania wyrabia się obecnie najczęściej z gipsu. ny osad po dodaniu do roztworu soli wapniowej węglanów litowców lub amonu. Znacznie większa jest rozpuszczalność w wodzie, zawierającej dwutlenek węgla, prawdopodobnie na skutek tworzenia się wodorowęglanu: COJ” -f H.O t C02 2HCOJ-
Nie udało się jednak otrzymać wodorowęglanu w stanie stałym. Rozpuszczalność węglanu wapniowego w wodzie zawierającej CO2 ma duże znaczenie w procesach wietrzenia i kształtowania się skał wapiennych. Dzięki niej właśnie powstały te urozmaicone i niekiedy osobliwe formy, spotykane w górach wapiennych, jak liczne pieczary, zapadliny, stalaktyty, stalagmity itp.
Leave a reply