Woda zawierająca w roztworze znaczne ilości soli wapniowych (obok wodorowęglanu wchodzi tu w rachubę również i siarczan wapniowy oraz sole magnezowe) jest określana jako twarda. Jest ona mało przydatna zarówno do gospodarstwa domowego, jak i do-celów technicznych. Mydło rozpuszczone w wodzie twardej tworzy z solami wapniowymi trudno rozpuszczalny osad i pieni się dopiero po całkowitym usunięciu jonów wapniowych z roztworu. Podczas gotowania woda twarda pozostawia osad, który przylega do ścianek i dna zbiornika czy kotła, tworząc tzw. kamień kotłowy. Powoduje on nie tylko zwiększone zużycie paliwa (na skutek zmniejszenia przewodności cieplnej ścianek), lecz może też być powodem rozerwania kotła.
Twardość wody mierzy się w stopniach. W użyciu są dwie różne skale twardości. W tzw, skali niemieckiej, częściej stosowanej, jeden stopień twardości odpowiada zawartości 10 mg CaO w litrze wody, w skali francuskiej natomiast — 10 mg CaCOj w litrze.
Woda może być prawie całkowicie pozbawiona zawartego w niej wodorowęglanu przez zwykle gotowanie. Wskutek ulatniania się CO2 przechodzi on bowiem w węglan normalny, który wydziela się w postaci osadu. Dlatego twardość wody, spowodowana obecnością w niej wodorowęglanu wapniowego (twardość węglanowa), określana jest niekiedy niezupełnie ściśle jako przemijająca w odróżnieniu od twardości nieprzemijającej, której przyczyną jest zawartość innych soli wapniowych, przede wszystkim siarczanu. Sole te podczas gotowania nie wypadają z roztworu.
Praktycznie całkowite usunięcie soli wapniowych z wody („zmiękczenie” wody twardej), konieczne przed jej użyciem do zasilania kotłów parowych, osiąga się przez dodatek wodorotlenku wapniowego (dla przeprowadzenia wodorowęglanu w węglan normalny): Ca(HCOa)2 + CafOH), = 20aCO3 -r 2HsO oraz sody: CaS04 4- Na2C03 = CaCOs + XaaS04.
Leave a reply