Po dodaniu stężonego kwasu solnego do roztworu barwa zielona powraca wskutek tworzenia się zespolonych anionów [CuClg]- lub [CuChJ2-. Takie same kompleksy występują też w stężonych roztworach samego chlorku (autokompleksy). Kwasy chlo- romiedziowe odpowiadające tym jonom zespolonym zostały otrzymane w postaci krystalicznych hydratów barwy czerwonej o składzie H[CuCl3] 3H20 i H2[CUC1′,] 5H20. Znane są też liczne sole zespolone chlorku miedziowego z chlorkami litowców o wzorach ogólnych M[CuCl3] i M2[CuCh] (ehloromiedziany).
Chlorek miedziowy w stężonym roztworze pochłania znaczne ilości tlenku azotu, barwiąc się na kolor ciemnozielony. Po rozcieńczeniu roztworu NO wydziela się z powrotem. Przyłączać też może do 5 g-cz. amoniaku na 1 g-cz. soli.
Chlorek miedziowy pod działaniem tlenu w wyższej temperaturze wydziela chlor, przechodząc w tlenek, który z chlorowodorem odtwarza ponownie chlorek: – 2 CuCl2 + 0, =2 CuO j- 2 Cl, – 2 CuO -f 4 HC1 = 2 CuClj + 2 INO, – 4HC1 – 02 201, H 2PLO.
Z tego powodu chlorek miedziowy używany był dawniej jako katalizator („przenośnik tlenu”) do otrzymywania chloru metodą Dea- cona (§ 119).
Bromek miedziowy, CuBm, tworzący w stanie bezwodnym czarne kryształy, a z roztworu krystalizujący jako dwu- lub cztero- hydrat barwy brunatnozielonej jest pod względem własności całkowicie podobny do chlorku. Otrzymano też kwas bromomiedziowy oraz jego sole — bromomiedziany, jako też związki z amoniakiem.
Jodek miedziowy jest nietrwały. Dlatego po dodaniu jodku potasowego do roztworu soli miedziowej otrzymuje się jodek miedziawy w postaci osadu barwy brunatnej (na skutek pochłaniania niewielkiej ilości jodu) oraz wolny jod: 2Cu+ + 4J- = 2Cu.l , -k.
Na miareczkowaniu wydzielonego jodu mianowanym roztworem tiosiarczanu sodowego oparta jest jodometryczna metoda oznaczania miedzi.
Siarczek miedziowy, CuS, spotyka się niekiedy w przyrodzie jako minerał kowelin, tworzący kryształy czarnogranatowe układu heksagonalnego o gęstości 4,68 g/cm:!. Powstaje podczas wprowadzania siarkowodoru do roztworów soli miedziowych jako czarny osad, nierozpuszczalny ani w wodzie, ani w rozcieńczonych kwasach, ani też w żółtym siarczku amonowym. Rozpuszcza się na ciepło w niezbyt rozcieńczonym kwasie azotowym. Tworzy też łatwo roztwory koloidowe. Tlen z powietrza utlenia go w stanie wilgotnym na siarczan. Siarczek miedziowy ogrzany z siarką w strumieniu wodoru przechodzi w siarczek miedziawy.
Spośród soli kwasów tlenowych najważniejszy jest siarczan miedziowy, CuS04, otrzymywany przez rozpuszczenie miedzi w stężonym kwasie siarkowym lub też w rozcieńczonym z dostępem powietrza. Z otrzymanego błękitnego roztworu krystalizuje po odparowaniu pięciohydrat, CuS O/, SkhO (witriol miedziany) w postaci dużych ciemnobłękitnych kryształów układu trójskośnego o gęstości 2,286 g/cm3. Rozpuszczalność jego w wodzie podana jest w tablicy 91.
Leave a reply