Trójfluorek boru, BF3, ciężar cząst. 67,82 otrzymuje się przez ogrzewanie fluorku wapniowego z trójtlenkiem boru i stężonym kwasem siarkowym: B203 + 3 CaF2 + 3H2S04 = 2 BF3 + 3 CaSO, + 3 HaO lub w stanie zupełnie czystym przez działanie trójtlenku boru na fluor obora n potasowy: – 2B203 + IvBF4 = BF3 + K[B406F].
Jest to gaz niepalny o ostrym duszącym zapachu. Ulega rozkładowi pod wpływem wody i dlatego dymi w wilgotnym powietrzu. Podczas rozkładu powstaje początkowo kwas borowy i fluorowodór (reakcja I). Ten łączy się natychmiast z nierozłożonym fluorkiem na kwas fluoro- borowy (reakcja II). Sumaryczny przebieg przemiany przedstawia równanie (III): BF3 + 3HOH = H3BOs + 3 HF (I) – 3BF3 + 3 HF =3H[BF4] (Ul – 4BF3 + 3HOH = H3BO3 + 3H[BF4]. (III)
Reakcja ta ma zupełnie podobny przebieg jak analogiczna reakcja z czterofluorkiem krzemu (§ 239). Kwas fluoroborowy, H[BF4], jest kwasem znacznie mocniejszym niż kwas fluorowodorowy. Woda nie rozkłada go na zimno, dopiero po ogrzaniu następuje częściowa hydroliza. Sole jego, fluoroborany, są na ogół łatwo rozpuszczalne. Trudno rozpuszcza się jedynie fluoro- boran potasowy, powstający jako bezpostaciowy biały osad po dodaniu soli potasowej do roztworu rozpuszczalnego fluoroboranu lub samego kwasu. Fluoroborany ogrzewane na sucho rozkładają się, przechodząc w fluorki i wydzielając BF3.
Budowa kompleksu [BF4]— była już omawiana wyżej (§ 90). Jak wynika z podanego tam wzoru budowy, bor ma w tym związku liczbę koordynacji cztery. Identyczną budowę ma anion [CIO/,]“. Nic też dziwnego, że aniony te podobne są do siebie pod pewnymi względami, np. gdy chodzi o tworzenie soli z zasadami organicznymi.
Leave a reply