Posted in 
Wapń jest najbardziej rozpowszechnionym pierwiastkiem z grupy II. W największych ilościach spotyka się go w postaci węglanu, który jako wapień, kreda, marmur lub też w połączeniu z węglanem magnezowym jako dolomit należy do najpospolitszych substancji skałotwór- czych. Bardzo rozpowszechniony jest też siarczan wapniowy, tak bezwodny (anhydryt, CaS04), jak zwłaszcza uwodniony (gips, CaS04 2H20). O innych pospolitszych minerałach wapniowych, jak apatyt S0a3(PO4)2 CaF2, fluoryt CaF2 oraz liczne krzemiany (np. wolla- stonit Ca2[Si20(i] i glinokrzemiany (np. skaleń wapniowy, anortyt Ca[Al2Si2Og]), wspomniano już podczas omawiania odnośnych kwasów. Pewne ilości soli wapniowych zawiera też woda morska (por. tabl. 81, § 307).
W organizmach zwierzęcych związki wapnia tworzą części stwardniałe, jak kości, składające się mniej więcej w 2/3 z fosforanu wapniowego, skorupy jaj ptasich i muszle mięczaków, utworzone głównie z węglanu wapniowego.
Związki wapnia, przede wszystkim węglan i otrzymany z niego przez prażenie tlenek (wapno), znane były już od czasów najdawniejszych.
Metaliczny wapń otrzymany został po raz pierwszy przez Dav y’e g o w 1808 r. przez elektrolizą zwilżonego wodorotlenku. Obecnie otrzymuje się wapń przez elektrolizą stopionego chlorku z dodatkiem fluorku wapniowego lub chlorku potasowego dla obniżenia temperatury topnienia elektrolitu. Jest to metal srebrzystobiały, znacznie twardszy od litowców, lecz nawet nie tak twardy jak ołów. Na powietrzu szybko traci swój połysk wslmtek tworzenia się na powierzchni warstwy wodorotlenku i węglanu. Utlenienie postępuje dość powoli w głąb, wobec czego wapń należy przechowywać pod naftą. 2 wodą w zwykłej temperaturze reaguje powoli, wywiązując wodór.
Ogrzany na powietrzu wapń spala się na tlenek z wydzieleniem dużych ilości ciepła (151,71 kcal/g-cz.). Powstaje przy tym również pewna ilość azotku Ca3N’n Wapń łączy się też bezpośrednio z fluorow- cami, siarką i fosforem, a w wyższej temperaturze (bez dostępu tlenu) — również z wodorem. W ostanim przypadku w dość szybko przebiegającej reakcji powstaje wodorek CalN, który reagując z wodą wydziela wodór i tworzy wodorotlenek wapniowy: CaH2 -i- 2HaO = Ca (Oli) 2 + 2HS.
Zastosowania praktyczne wapnia są bardzo ograniczone. Dodaje się go w niewielkich ilościach do niektórych stopów jako środka dezoksy- dacyjnego. Czasem posługuje się nim także chemia preparatywna jako dość energicznym środkiem redukującym.
