Category Chemia

Związki miedzi działają zabójczo na organizmy niższe. Człowiek natomiast może pobrać dość znaczne ich ilości (do 100 mg Cu dziennie) bez widocznej szkody dla zdrowia. Większe ilości działają trująco.

Następnie zamyka się dostęp powietrza i praży w dalszym ciągu. Produkty utlenienia reagują z nieutlenionym siarczkiem, dając dwutlenek siarki i wolny ołów w myśl równań (III) i (IV)z PbS + 2PbO = 3Pb -fS02, (III) PbS + PbSOá = 2 Pb + 2 SOa, (IY)

Ze wzglądu na duże powinowactwo do tlenu glin jest używany w metalurgii do wydzielania z tlenków niektórych metali, jak chrom, mangan, wanad, które nie mogą być otrzymane z użyciem węgla, gdyż łatwo tworzą węgliki. Metoda ta, wynaleziona przez Goldschmidta, nosi nazwę aluminotermii. Tlenek metalu miesza się ze sproszkowanym glinem i zapoczątkowuje reakcję za pomocą taśmy magnezowej. Wskutek dużej ilości ciepła, jaka się podczas reakcji wywiązuje, i wskutek braku produktów gazowych, które odprowadzałyby ciepło, mieszanina ogrzewa się do bardzo wysokiej temperatury i metal otrzymuje się w stanie stopionym. W podobny sposób reagują również tlenki żelaza z glinem: Fe203 + 2 Al = AlsOs – 2 Fe 200 kcal.

Porcelana służy do wyrobu naczyń stołowych i laboratoryjnych oraz przedmiotów sztuki. Do tego ostatniego celu nadaje się szczególnie porcelana miękka, ze względu ną łatwość przyjmowania farb podglazurowych. Obok tego porcelana służy do wyrobu izolatorów elektrycznych.

Większość soli potasowych jest w wodzie łatwo rozpuszczalna, często łatwiej niż odpowiednie sole sodowe. Jony potasowe tworzą jednak kilka soli trudno rozpuszczalnych, mogących służyć do stwierdzenia ich obecności w roztworze oraz do ilościowego ich oznaczania. Do takich soli należą trzy niżej wymienione.

Ałun glinowo-potasowy rozpuszcza się dość trudno w zimnej wodzie, znacznie łatwiej w gorącej (por. niżej tabl. 73). Dzięki temu daje się on łatwo oczyścić przez krystalizację. Dlatego dawniej ałun był stosowany we wszystkich tych gałęziach przemysłu, gdzie obecnie stosuje się siarczan glinowy, przede wszystkim w garbarstwie i farbiar- stwie. Chodzi mianowicie o to, że niewielkie nawet zanieczyszczenia zaprawy glinowej solami żelazowymi powodują powstawanie znacznie ciemniejszego zabarwienia tkaniny lub skóry. Dopiero gdy wypracowano tanie metody otrzymywania siarczanu glinowego wolnego od związków żelazowych, sól ta wchodzi coraz szerzej w użycie zamiast ałunu.

Spośród cynianów jedynie sole litowców rozpuszczają się w wodzie. Roztwory wykazują wskutek hydrolizy odczyn silnie zasadowy. Obok wolnej zasady zawierają one uwodniony tlenek cynowy w stanie rozproszenia koloidowego: _ [SU(OH)6]2- rr 2 OH“ + SnO 2 HaO.

Glin (aluminium) jest metalem srebrzystobiałym, lekkim (d = 2,7 g/cm3), niezbyt twardym i odpornym na rozerwanie. Jest bardzo cią- gliwy i kowalny, daje się wyciągać w druty lub wywalcować w cieniutkie listki. Listki te, roztarte w zawiesinie olejowej na subtelny pył, służą do powlekania przedmiotów żelaznych dla nadania im ładnego wyglądu i zabezpieczenia od rdzewienia.

Nie uważa się ich jednak za rzeczywiste związki chemiczne, skład ich bowiem może być zmieniony, przy czym atomy jednego ze składników ulegają stopniowej wymianie na atomy drugiego. mieniami X wykazały, że mają one zazwyczaj taki sam układ atomów w sieci przestrzennej, jak i kryształy składnika głównego w stanie czystym. Atomy obce znajdują miejsce bądź to pomiędzy węzłami sieci przestrzennej kryształu, bądź też zastępują część atomów składnika głównego w samych węzłach. Schematycznie stosunki te przedstawia rysunek 132. Jeśli schemat a odpowiada czystemu metalowi, to pierwszy przypadek mieszaniny jednolitej byłby przedstawiony przez schemat b, drugi — przez schemat c. Oba te rodzaje mieszanin stałych rozróżnia się niekiedy jako roztwory stałe i kryształy mieszane. Rozmieszczenie obcych atomów wśród atomów składnika zasadniczego jest w obu przypadkach zupełnie nie uporządkowane. Gdy jednak skład kryształu mieszanego odpowiada prostym stosunkom stechiometrycznym, struktura iego, całkiem nie uporządkowana w temperaturze powstawania, może podczas powolnego oziębiania ulec w określonej temperaturze uporządkowaniu (rys. 132 d). Taki przypadek obserwuje się np. na stopie miedzi ze złotem, którego skład ilościowy odpowiada wzorowi Cu3Au. Stop ten, krzepnący w 960rC, ma w temperaturach powyżej 390°C układ atomów obu składników zupełnie przypadkowy. Poniżej tej temperatury struktura staje się uporządkowana: atomy złota tworzą regularną sieć sze- np. ciekły stop o zawartości 70°/« Ag jest w równowadze z kryształami o 55% tego metalu.