Srebro jest metalem o silnym białym połysku. Daje się dobrze polerować. Jest dość miękkie, bardzo ciągliwe i kowalne: można je wyciągnąć w drut, którego kilometr waży zaledwie 0,5 g, lub też wykle- r pać na listki o grubości 0,00025 mm, przeświecające światłem niebieskawym. Spośród wszystkich metali wyróżnia się najlepszą przewodnością elektryczną (61,4 Q 1 w 18°C) i cieplną (1,006 cal/cm sek stopień w 18°C). Srebro topi się w 960,5°C, wrze w 1980°C. Para jego jest zabarwiona na kolor niebieski i składa się z cząsteczek jednoato- mowych.

Powstający podczas redukcji dwutlenku krzemu węglem w piecu elektrycznym w 2000°C węglik krzemu, SiC, w stanie czystym tworzy bezbarwne kryształy układu heksagonalnego, mające zazwyczaj kształt sześciokątnych blaszek. Można go też otrzymać przez stapianie metalicznego krzemu z węglem w 1200—1400cC, przy czym wydzielają się znaczne ilości ciepła (28 kcal/g-cz.).

W zwykłej temperaturze cyjanowodór jest ruchliwą bezbarwną cieczą o gęstości 0,6969 g/cmi, odznaczającą się silnym odurzającym zapachem gorzkich migdałów. Jest nadzwyczaj silną i gwałtownie działającą trucizną. Już 50 mg wystarcza do zatrucia dorosłego człowieka w ciągu kilku sekund. Jako odtrutkę stosuje się nadtlenek wodoru.

Jodek srebrowy prawie wcale nie rozpuszcza się w amoniaku, choć stały AgJ przyłączać może do 3 cząsteczek NH3. Łatwo natomiast rozpuszcza się on w cyjanku potasowym i tiosiarczanie sodowym. Stwierdzono też tworzenie się zespolonych anionów AgJ.7′ i AgJg” w stężonych roztworach jodowodoru i jodków.

Woda zawierająca w roztworze znaczne ilości soli wapniowych (obok wodorowęglanu wchodzi tu w rachubę również i siarczan wapniowy oraz sole magnezowe) jest określana jako twarda. Jest ona mało przydatna zarówno do gospodarstwa domowego, jak i do-celów technicznych. Mydło rozpuszczone w wodzie twardej tworzy z solami wapniowymi trudno rozpuszczalny osad i pieni się dopiero po całkowitym usunięciu jonów wapniowych z roztworu. Podczas gotowania woda twarda pozostawia osad, który przylega do ścianek i dna zbiornika czy kotła, tworząc tzw. kamień kotłowy. Powoduje on nie tylko zwiększone zużycie paliwa (na skutek zmniejszenia przewodności cieplnej ścianek), lecz może też być powodem rozerwania kotła.

Chlorek miedzią wy, CuCl, otrzymać można kilkoma różnymi sposobami. Tworzy się on np. podczas wprowadzania dwutlenku siarki do zmieszanych z sobą roztworów siarczanu miedziowego i chlorku sodowego: – 2NaCi + 2CUS04 SOs + 2HsO == 2 CuCl -f 2NaHS(J4 -f H,S04.

Istnienie określonych kwasów krzemowych nie jest jeszcze udowodnione z całą pewnością. W każdym razie kwas krzemowy byłby kwasem bardzo słabym. Jak wykazały badania van Bemmelena (1896), podczas dalszego odwadniania następuje w pewnym momencie zmętnienie uwodnionej krzemionki, a równocześnie kurczenie się jej na skutek dalszej utraty wody ustaje. Punkt ten, nazwany przez van Bemmelena punktem przemiany („Umschlagspunkt”), odpowiada mniej więcej składowi osadu, wyrażonemu wzorem Si02 2H2Q lub Si(OH)4. Można by więc sądzić, że ma się tu do czynienia z określonym związkiem, który należałoby nazwać kwasem ortokrzemowym. Pomiary prężności pary nasyconej nad osadem krzemionki uwodnionej wykazały jednak, że prężność ta maleje stopniowo w miarę wysychania osadu (rys. 117). Na przykładzie rozkładu węglanu wapniowego stwierdzono natomiast (§ 227), że prężność rozkładowa substancji stałej w określonej temperaturze zachowuje wartość stałą, dopóki substancja ta nie ulega całkowitemu rozpadowi.

Otrzymany po odparowaniu roztworu i stopieniu bezwodny NaOH znajduje się w handlu najcze.ściej w postaci lasek, granulek lub płatków. Techniczny produkt zawiera zazwyczaj pewne ilości chlorku i węglanu. Usuwa się je przez rozpuszczenie wodorotlenku w alkoholu, w którym sole te są nierozpuszczalne.

Jeśli do przyrządzonego w ten sposób ciemnoniebieskiego roztworu (tzw. płynu F e h 1 i n g a) dodać łagodnego środka redukującego (np. glikozy) i mieszaninę podgrzać, wytrąci się tlenek miedziawy w postaci żółtego osadu, który po silniejszym ogrzaniu zmieni barwę na ceglastoczerwoną. Z ilości utworzonego osadu można obliczyć ilość do- danego cukru gronowego. Dlatego reakcja Fehiinga jest stosowana do ilościowego oznaczania tej substancji.

Sód w stanie wolnym (jak również i potas) otrzymany został po raz pierwszy w 1807 r. przez Davy’ego drogą elektrolizy stopionego wodorotlenku. Do chwili obecnej otrzymuje się zazwyczaj metaliczny sód na skalę techniczną tą samą metodą. Elektrolizę prowadzi się nieco powyżej temperatury topnienia NaOH (328°C) pomiędzy elektrodami żelaznymi. Sód tworzy się na katodzie w stanie stopionym i jako lżejszy od elektrolitu wypływa na powierzchnię, skąd czerpie się go za pomocą specjalnych naczyń. Na anodzie na skutek rozładowania jonów wodorotlenowych wydziela się tlen i powstaje woda: – 2 OH — 20 = 1/20 + H20 .

Związki te są nieliczne i na ogół nietrwałe. Spośród prostych związków stwierdzono na pewno istnienie tlenku, AgO oraz fluorku, AgF2. Pierwszy z nich powstaje przez anodowe utlenianie nadchloranu, azotanu lub fluorku srebrowego w roztworach odpowiednich kwasów. Tworzy się też podczas dodawania AgNO1 do silnie zalkalizowanego roztworu nadtlenodwusiarczanu potasowego, K2S20>s w 70rC. Tworzy czarny krystaliczny proszek o gęstości 7,8 g/cm-5. Strukturą krystaliczną przypomina tenoryt (naturalny tlenek miedziowy CuO, § 328), z tą jednak różnicą, że AgO należy do układu jednoskośnego. Łatwo ulega rozkładowi z wydzieleniem tlenu i pozostawieniem tlenku Ag20.

Ostatnie dwie reakcje przeprowadza się w dokładnie odwodnionym roztworze eterowym. Szczególnie dobrą wydajnością odznacza się metoda 3.

Duża skłonność boru do łączenia się z tlenem wyraża się w tym, że w wyższej temperaturze redukuje on parę wodną, tlenek węgla, krzemionkę, kwas fosforowy na wolne pierwiastki. Stężony kwas azotowy, woda królewska oraz stopione alkalia z dostępem powietrza przekształcają go w kwas borowy, H3BO3 lub borany.